Drzewo sandałowe w kosmetyce

cze 18, 2015 Małgorzata Przybyłowicz Brak komentarzy

Mało który surowiec pochodzący z natury może pochwalić się tak długą historią stosowania w celach leczniczych i kosmetycznych. Już starożytne społeczności Rzymu, Indii czy Egiptu doskonale wiedziały, że drzewo sandałowe ma niezwykłą moc.

Pochodzenie drzewa sandałowego

Wyróżnia się kilka odmian drzewa sandałowego, ale za najbardziej wartościową uznawany jest sandałowiec biały (Santalum album), porastający suche obszary Półwyspu Indyjskiego. I choć to właśnie Indie uchodzą za ojczyznę sandałowca i głównego producenta olejku sandałowego, to drzewo to uprawiane jest również w innych państwach azjatyckich, m.in. w Chinach, Indonezji, Malezji, na Filipinach, oraz na kontynencie australijskim. Sandałowiec jest rośliną pasożytniczą: wzrasta umocowany do korzeni innych drzew, podobnie jak dobrze znana w Polsce jemioła, która również zaliczana jest do rodziny sandałowcowatych.

Z wyjątkowych właściwości drewna sandałowego ludzkość korzysta już od kilku tysięcy lat. Sandałowiec zajmuje ważne miejsce w medycynie ajurwedyjskiej, a pierwsze wzmianki o nim obecne są w indyjskim eposie „Ramajana”, który powstawał w okresie od II w. p.n.e. do II w. n.e. Co ciekawe, w dialektach indyjskich istnieje aż piętnaście określeń odnoszących się do drzewa sandałowego. Pozyskiwany z niego olejek uważany jest za jeden z najcenniejszych olejków eterycznych. Starożytni Egipcjanie sięgali po niego podczas balsamowania zwłok. Przez wieki drewno sandałowca wykorzystywane było również jako materiał budowlany.

Skład olejku sandałowego

Drzewo sandałowe jest rośliną wiecznie zieloną, osiągającą dojrzałość dopiero po upływie kilkudziesięciu lat. To najstarsza, środkowa część pnia (tzw. heartwood) stanowi surowiec, z którego pozyskiwany jest proszek i olejek sandałowy. Aby jednak przystąpić do procesu suszenia i mielenia drewna, trzeba odczekać nawet 30-40 lat. Powszechnie sądzi się, że im drewno sandałowca starsze, tym bardziej wartościowe. Pogląd ten znajduje potwierdzenie w badaniach: okazuje się, że olejek sandałowy otrzymany ze starszego drzewa sandałowego zawiera więcej santalolu, czyli najważniejszego związku aktywnego, zaliczanego do seskwiterpenów. Również im drewno starsze, tym więcej w nim samego olejku.

Jak podaje Kate Fallick [1], w olejku otrzymanym z 10-letniego sandałowca zawartość santalolu w olejku kształtuje się na poziomie ok. 75%, natomiast w przypadku drzewa 30-letniego wzrasta ona do prawie 90%. Zawartość olejku w drewnie sandałowca 10-letniego wynosi niespełna 1%, podczas gdy w przypadku rośliny 30-letniej jest to już 4%.

Choć bez wątpienia uwaga skupia się głównie na olejku eterycznym, to w kosmetyce zastosowanie znajduje również sproszkowane drewno sandałowca, używane przede wszystkim w formie maseczek. Olejek sandałowy otrzymywany jest z tego proszku na drodze wodnej destylacji.

Zastosowanie olejku sandałowego

Olejek sandałowy to jeden z najważniejszych surowców, po który sięga przemysł perfumeryjny. Charakterystyczny drzewny, orientalny aromat uznawany jest za uniwersalny, polecany i mężczyznom, i kobietom. Ale atuty olejku sandałowego to nie tylko jego wyjątkowy aromat.

Olejek z drzewa sandałowego wykazuje szereg właściwości, które sprawiają, że na dobre zadomowił się w kosmetologii. Ma silne działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwgrzybicze. Łagodzi świąd i podrażnienia, przyspiesza gojenie ran, zmiejsza widoczność blizn, wybiela i rozjaśnia skórę, wyrównuje jej koloryt. Działa tonizująco i ściągająco, ogranicza wydzielanie sebum. Jest więc szczególnie zalecany w przypadku cery tłustej i trądzikowej, a także w przypadku skóry z widocznymi przebarwieniami. Olejek sandałowy to również emolient, który zapobiega nadmiernej utracie nawilżenia. Przynosi ulgę cerze suchej, odwodnionej, dojrzałej. Wspomaga leczenie egzemy i łuszczycy. Warto po niego sięgać, jeśli zmagamy się z łupieżem czy łojotokiem skóry głowy.

Olejek zmniejsza świąd związany z ugryzieniami owadów i przyspiesza znikanie śladów po nich. Działa odświeżająco na skórę i ogranicza powstawanie przykrego zapachu, związanego np. z nadmierną potliwością.

Olejek sandałowy zajmuje ważne miejsce w aromaterapii. Dodany do kominka aromaterapeutycznego skutecznie uspokaja, redukuje stres i zmniejsza uczucie zmęczenia, łagodzi stany napięcia nerwowego, pomaga w bezsenności, poprawia koncentrację. Olejek z drzewa sandałowego uznawany jest za afrodyzjak.

Sposób używania

Nie zaleca się stosowania olejku sandałowego u dzieci poniżej 5. roku życia oraz u kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie należy aplikować olejku na skórę w postaci nierozcieńczonej, a przed pierwszym użyciem konieczne jest przeprowadzenie próby uczuleniowej – kroplę olejku mieszamy z łyżeczką oleju roślinnego (np. oliwą z oliwek), rozprowadzamy za uchem i obserwujemy, czy w ciągu kilkunastu godzin wystąpi reakcja alergiczna. Olejek może być stosowany wyłącznie zewnętrznie.

Do kominka aromaterapeutycznego dodajemy kilka kropli olejku sandałowego. W celu przygotowania kąpieli dodajemy do wanny z ciepłą wodą 10 kropli olejku, najlepiej po uprzednim wymieszaniu z łyżką miodu i 1/2 szklanki mleka. Kąpiele nie tylko pielęgnują skórę, ale uważa się, że również przynoszą ulgę w infekcjach dróg moczowych i okolic intymnych. Warto wykonywać masaże na bazie olejku sandałowego: wówczas na każde 10 ml oleju roślinnego przypadają 4 krople olejku eterycznego.

Aby wzbogacić wybrany kosmetyk (np. balsam do ciała, szampon, krem do twarzy) – przyrządzamy miksturę w proporcji 5 kropli olejku na 15 ml preparatu. Jeśli chcemy użyć olejku sandałowego do pielęgnacji cery, mieszamy 3-4 krople olejku z łyżką (10 ml) oleju roślinnego, np. oleju kokosowego, masła shea. Dla uzyskania najlepszych rezultatów nakładamy na twarz dwa razy dziennie. Efekt pielęgnacyjny można uzyskać także poprzez wykonywanie tzw. parówek. Dodajemy wówczas 5-10 kropli olejku do naczynia z gorącą wodą i nachylamy nad nim twarz, przykrywając głowę ręcznikiem. Wdychanie oparów pomocne jest również w przypadku przeziębienia i kaszlu – olejek działa wykrztuśnie.

Kosmetyki z drzewem sandałowym: