Miód, mleko i czosnek to mikstura, która ma przynosić ulgę w przeziębieniu i wzmacniać organizm. A gdyby tak wetrzeć ją… we włosy? Czosnek, bo na niego w tym zestawieniu trzeba zwrócić największą uwagę, nie tylko zwalcza infekcje, niszczy bakterie i grzyby, ale również zbawiennie wpływa właśnie na pasma. W jaki sposób działa i jak w pełni można skorzystać z jego właściwości?

Czosnek na wypadanie włosów, łysienie i łupież

Zapach to cecha wyróżniająca czosnek na tle innych warzyw. Intensywny, charakterystyczny, niemożliwy do pomylenia z czymkolwiek innym. Jednych zachwyca, innych zniechęca. Substancja, która jest odpowiedzialna za ten aromat, to allicyna – siarkowy związek ulatniający się w momencie, gdy tniemy czy rozgniatamy ząbek czosnku.

Jednak zakres działania allicyny nie ogranicza się wyłącznie do nadawania czosnkowi jedynego w swoim rodzaju zapachu. Związek ten odpowiada przede wszystkim za silne właściwości przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze, z których zresztą to warzywo słynie. Aktywność taką potwierdzają badania. Okazuje się, że wyciągi z czosnku działją przeciwgrzybiczo między innymi wobec Candida albicans i – co szczególnie istotne – Malasezzia furfur [1]. Drożdżaki Malasezzia, dawniej Pityrosporum, wchodzą w skład mikroflory skóry głowy. Kiedy jednak dochodzi do ich nadmiernego namnożenia, np. na skutek wzmożonego wydzielania łoju, który stanowi dla nich pożywkę, równowaga zostaje zachwiana i pojawia się łupież, a w efekcie również uporczywe uczucie swędzenia. W codziennej pielęgnacji czosnek powinny więc uwzględnić osoby, które zmagają się z łojotokiem skóry głowy, świądem i łupieżem.

Allicyna nie jest jedyną substancją, która warunkuje dobroczynny wpływ czosnku na kondycję włosów. Obecne są także liczne minerały, od których uzależnione jest zachowanie prawidłowej struktury włosa. Należą do nich przede wszystkim siarka, miedź i cynk. Ich niedobór bardzo negatywnie odbija się na zdrowiu i wyglądzie pasm. Zawierające siarkę aminokwasy – cysteina i metionina – stanowią podstawowy budulec keratyny, czyli białka tworzącego łodygę włosa. Wspomnieć należy o istnieniu tzw. mostków dwusiarczkowych, wiązań w obrębie struktury białkowej włosa, decydujących o jego sprężystości. Od miedzi zależy ilość tych mostków i to, czy będą prawidłowo uformowane. Co więcej, niedobór miedzi prowadzi do zaburzenia procesu wytwarzania melaniny, a tym samym – może skutkować „odbarwieniem” pasm. Niebagatelna jest również rola cynku, który decyduje o przebiegu procesu podziału komórek w obrębie macierzy włosa. Jeśli proces ten nie przebiega prawidłowo, pasma są osłabione i łamliwe.

Czosnek wzmacnia więc cebulki włosów, a to właśnie od stanu cebulek uzależniona jest kondycja pasm. Wyciągi czosnkowe nie tylko dostarczają niezbędnych minerałów, ale również ułatwiają ich wchłanianie – allicyna ma działanie rozgrzewające, pobudzające mikrokrążenie, wspomaga więc odżywienie i dotlenienie cebulek. Z uwagi na swój skład i właściwości czosnek szczególnie polecany jest w przypadku kosmyków osłabionych, wypadających, a nawet przy łysieniu plackowatym. Jego skuteczność w tym zakresie potwierdzają badania. W jednym z nich analizowano efektywność czystego ekstraktu z czosnku [2], w drugim natomiast – połączenia żelu czosnkowego z glikokortykosteroidem (walerianianem betametazonu) [3]. W obu przypadkach zaobserwowano wzrost nowych włosów w obszarach dotkniętych łysieniem plackowatym.

Jak stosować czosnek na włosy?

Sposobów na wykorzystanie właściwości czosnku jest wiele. Można sięgnąć po gotowe kosmetyki – szampony, maski, odżywki – zawierające wyciągi z niego w swoim składzie. Zaletą takich preparatów jest to, że są bardzo praktyczne i łatwe w zastosowaniu oraz nie pozostawiają na włosach nieprzyjemnego aromatu czosnku.

Można też samodzielnie przygotować wzmacniające preparaty na bazie czosnku i innych naturalnych substancji.

Sok wyciśnięty z kilku ząbków czosnku spotęguje odżywcze działanie olejów roślinnych stosowanych do zabiegu olejowania włosów. Sok wystarczy dodać do łyżki wybranego oleju, wmasować w skórę głowy i rozprowadzić na łodygach włosów, pozostawić na co najmniej godzinę – a najlepiej nawet na całą noc – po czym zmyć delikatnym szamponem. Pamiętajmy, aby na masaż głowy podczas aplikacji mikstury poświęcić kilka minut – dodatkowo pobudzi on mikrokrążenie i ułatwi wnikanie odżywczych substancji do cebulek włosów. Do zabiegu wybrać można np. olejek z czarnuszki, olej ze słodkich migdałów czy oliwę z oliwek. Można również przygotować olej czosnkowy, który posłuży do pielęgnacji pasm. W jaki sposób? Kilka rozgniecionych ząbków umieszczamy w butelce, dolewamy olej i odstawiamy na dwa tygodnie – po tym czasie zyskujemy gotowy naturalny kosmetyk.

Doskonałym uzupełnieniem mieszanki składającej się z czosnku i oleju roślinnego będzie kilka kropli olejku eterycznego. Jeśli zmagamy się z osłabieniem i wypadaniem włosów, warto wybrać taki, którego działanie pobudzające porost zostało potwierdzone badaniami. Do tego grona zaliczyć można między innymi olejek lawendowy [4], rozmarynowy [4], tymiankowy [4], cedrowy [4] czy miętowy [5]. Wyniki badania dotyczące olejku miętowego sugerują, że wykazuje się on większą skutecznością w leczeniu łysienia niż minoxidil, powszechnie stosowany w preparatach na porost włosów.

Sok wyciśnięty z czosnku można połączyć również z naparem ziołowym, np. z pokrzywy czy rumianku, i stosować w formie płukanki. Sprawdzi się także jako składnik odżywczej maseczki do włosów z miodu i jajka. Łyżeczkę soku łączymy wówczas z jednym jajkiem i 3-4 łyżkami miodu. Rozprowadzamy na głowie i włosach, pozostawiamy na co najmniej 30 minut i zmywamy szamponem. Proteiny jajeczne odbudowują i wzmacniają pasma. Miód z kolei działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybiczo, odżywia cebulki, łagodzi świąd.

Rozgnieciony czosnek czy wyciśnięty z niego sok można również stosować bezpośrednio na skórę głowy. Należy jednak pamiętać o tym, że skóra wrażliwa może zareagować podrażnieniem. Polecanym rozwiązaniem jest więc używanie opisanych wyżej mieszanek, w których czosnkowy ekstrakt jest jednym z kilku składników, a więc występuje w postaci rozcieńczonej.

[1] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16690223

[2] http://www.iasj.net/iasj?func=fulltext&aId=51929

[3] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17314444

[4] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9828867

[5] Ji Young Oh, Min Ah Park, Young Chul Kim, Peppermint Oil Promotes Hair Growth without Toxic Signs.